Westfriese Omringdijksait

Gemaal Lely

In 1928 kreeg de Haagse architect D. Roosenburg (1887-1962) de opdracht om voor een elektrisch aangedreven gemaal in de Wieringermeer een bijzonder en aansprekend gebouw neer te zetten. De bouwwerkzaamheden aan het gemaal werden eind 1929 afgerond. In december van dat jaar begon men met het wegbaggeren van de dijk rondom de bouwput. Op 10 februari 1930 wordt het gemaal in werking gesteld en als postume hulde aan de inmiddels overleden promotor van de Zuiderzeewerken tot " Gemaal Lely" gedoopt. Het leegmalen van de Wieringermeer nam met de ingebruikname van gemaal Lely een directe aanvang.

Het gemaal Lely wordt aangemerkt als een bouwwerk van algemeen belang vanwege de architectonische waarde. Mede omdat het een gaaf voorbeeld is van een groot waterstaatkundig werk in gewapend beton. De stijl waarin het bouwwerk is vormgegeven sluit nauw aan bij de architectuurstroming van de Nieuwe Zakelijkheid vanwege de blokvormige witte betonnen bouwvolumes. Deze vormgeving lijkt te zijn bepaald door de functie van het gebouw. Daarnaast zijn er andere, meer monumentale, invloeden verwerkt zoals blijkt uit de symmetrie en ritmering van de gevels. 

Dirk Roosenburg was de grootvader van de befaamde architect Rem Koolhaas en ontwierp ook onder meer de hoofdkantoren van Philips en de KLM.

Bron: wikipedia